Si Lila at ang kanyang laban

Katumbas ni Lila ang isang mayuming bulaklak. May samyo ng katangiang walang katulad, may kagandahang ‘di maikubli at maipaliwanag. Simbolo siya ng dignidad at kalakasan, larawan ng pagtindig sa anumang laban. Handang ibuwis ang kanyang buhay para sa adhikaing matamo ang pagkakapantay-pantay. Busalan man ang bibig, si Lila ay hindi padadaig. Handang ihayag ang tinig sa lipunang kung ituring siya’y sanggol lamang na tumataghoy at tumatangis. 

Sagrado man ang kanyang kinalakhan, sinubukan man siyang ikubli sa tahanan, pinaniwalang siya’y utusan lamang. Ngunit si Lila ay may tapang, may paninindigan at prinsipyong pinanghahawakan. Ika niya’y babae ako’t hindi babae lamang at kaya kong makipagsabayan, kahit pa sa macho-pyudal mang lipunan pa ‘yan.

Hinulma siya sa aparador na may samu’t saring kasuotan. Katuwang niya ang pananamit sa paghayag ng kanyang sariling pagkakakilanlan. Mga haragang nagmamasid-masid habang mga mata’y nanlilisik sa kung paano si Lila manamit, dahilan kung bakit kalayaan ng dalaga’y nasasaid. Ngunit batid ni Lila ang katotohanang hindi siya ang may mali, kundi ang lipunang tingin sa mga kababaiha’y laruan lamang na may mababang uri. 

Danas din ni Lila ang iba’t ibang hinaing. Na ang tulad niyang dilag ay wala raw mararating; na ang isang kagaya niya’y litrato lamang sa dingding — palamuti lamang kung ituring. Subalit taliwas sa bawat daing, ang katotohanang si Lila ay may matayog na lipad din. Bakas sa nangungusap na mata ang pangarap na parang isang makinang na bituin. May kakayahang hindi padadaig sapagkat alam niyang siya ay may puwang sa daigdig. 

Araw-araw namumulat sa reyalidad si Lila. Maraming tanong ang sa kaniya’y umuusisa gaya ng katanungang bakit nga ba umiiral pa rin ang karahasan sa mga kababaihan sa kabila ng layo ng narating ng kanyang pakikibaka? Kung kaya’t bitbit niya sa bawat oras ang mga aral buhat ng kanyang karanasan sa lipunang talimangmang. Salamin sa kanyang patuloy na paghamon — determinadong baguhin ang ihip ng tila pasistang panahon. Kalakip ang kanyang layunin na siya nawang waksiin ang istigma sa mga kababaihan, kung mamarapatin. Dahil higit sa mayuming mala-bulaklak ang dating, ang mga babae’y may uri ng lakas na kailanman ay hindi kukupas, ano mang pagdarahop ang dumating.